ျမန္မာအေၾကာင္း

ျမန္မာအေၾကာင္း

တည္ေနရာ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အေရွ႕ေလာင္ဂ်ီက်ဴ ၉၂.၁၀ ဒီဂရီႏွင့္ ၁၀၁.၁၁ ဒီဂရီၾကား၊ ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၀၉.၃၂ ဒီဂရီႏွင့္ ၂၈.၃၁ ဒီဂရီၾကားတြင္ တည္ရွိၿပီး၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွ၊ ေတာင္အာရွႏွင့္ အေရွ႕အာရွတို႕၏ အခ်က္အခ်ာက်ေသာ ေနရာျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေရွ႕ဘက္တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ လာအိုႏိုင္ငံ ၊ ေျမာက္ဖက္တြင္ တရုတ္ႏိုင္ငံ၊ အေနာက္ဖက္တြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏွင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံတို႔ျဖစ္ပါ သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေတာင္ပိုင္းတြင္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ရွိၿပီး အိႏၵိယသမုဒၵရာႏွင့္လည္း ဆက္စပ္တည္ရွိပါသည္။     ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဧရိယာမွာ (၆၇၇၀၀၀) စတုရန္းကီလိုမီတာ (၂၆၁၂၂၈ စတုရန္းမိုင္)ျဖစ္ၿပီး အေရွ႕အေနာက္သို႔ ၉၃၆ ကီလိုမီတာ (၅၈၂)မိုင္ ၊ ေျမာက္မွေတာင္သို႔ ၂၀၅၁ ကီလိုမီတာ (၁၂၇၅ မိုင္) ရွိ ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွကၽြန္းေပၚရွိ အႀကီးဆံုးႏိုင္ငံျဖစ္ပါသည္။ ေျမာက္ဖက္ ၊ အေရွ႕ဖက္ႏွင့္ အေနာက္ဖက္တုိ႔တြင္ ေတာင္တန္းမ်ား ၀န္းရံလ်က္တည္ရွိပါသည္။ ေတာင္တန္းမ်ားအၾကား ေျမျပန္႔ေပၚတြင္ ဧရာ၀တီ ၊ ခ်င္းတြင္းႏွင့္စစ္ေတာင္းျမစ္၀ွမ္းေဒသမ်ားရွိၿပီး ႏိုင္ငံ၏ အသက္ေသြးေၾကာျဖစ္သည့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းကို အမ်ားဆံုးလုပ္ကိုင္ကာ လူဦးေရအမ်ားအျပား အေျခခ် ေနထိုင္ၾကပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ နယ္စပ္မွာ ၆၁၅၉ ကီလုိမီတာရွည္လ်ားၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ၂၇၁ ကီလိုမီတာ (၁၅၂ မိုင္)၊ တရုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ၂၂၀၄ ကီလုိမီတာ (၁၃၇၅ မိုင္)၊ ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ ၂၁၀၇ ကီလိုမီတာ (၁၃၁၄ မိုင္) ၊ အိႏၵိယႏို္င္ငံႏွင့္ ၁၃၃၈ ကီလိုမီတာ (၈၅၇)မိုင္ ၊ လာအိုႏိုင္ငံႏွင့္ ၂၃၈ ကီလိုမီတာ (၁၂၈ မိုင္) အသီးသီးထိစပ္ လ်က္ရွိပါသည္။ ရာသီဥတု ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရာသီဥတု(၃)မ်ိဳးရွိရာ ေႏြရာသီမွာ မတ္လ မွ ေမလအထိ ၊ မိုးရာသီမွာ ေမလမွ ေအာက္တိုဘာလအထိ္ႏွင့္ ေဆာင္းရာသီမွာ ႏို၀င္ဘာလမွ ေဖေဖာ္၀ါရီလအထျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ သည္ အပူပိုင္းမုတ္သုတ္ရာသီဥတုမ်ိဳးရရွိၿပီး ရာသီဥတုအေျခအေနမွာ ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္အရ တစ္ေနရာ မွ တစ္ေနရာသို႔ မတူညီပဲကြာျခားေလ့ရွိသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းေဒသတြင္ ႏွစ္စဥ္မိုး ရြာသြန္းေသာ မိုးေရခ်ိန္မွာ လက္မ ၄၀ ေအာက္သာရွိေသာ္လည္း ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္းႏွင့္ တနသၤာရီကမ္းရိုး တန္းတို႔တြင္ လက္မ ၂၀၀ ေက်ာ္ ရြာသြန္းေလ့ရွိပါသည္။ မတ္လမွ ဧၿပီလအတြင္း ျမန္မာႏို္င္ငံအလယ္ပိုင္း ေဒသ၏ အပူခ်ိန္မွာ ၁၁၀ ဒီဂရီဖာရင္ဟိုက္ (၄၃.၃ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္)ရွိေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းေဒသမ်ားတြင္ ၉၇ ဒီဂရီဖာရင္ဟိုက္ (၃၆.၁ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္)ရွိကာ ရွမ္းကုန္းျမင့္တြင္ ၈၅ မွ ၉၅ ဒီဂရီဖာရင္ဟိုက္ (၂၉.၄ မွ ၃၅ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္) ရွိသည္။ ေလတိုက္ခတ္မႈအေနအထားအရ ကမ္းေျခေဒသမ်ားတြင္ ျပင္းထန္ေသာမုန္တိုင္းမ်ား ရိုက္ခတ္ခံရေလ့ရွိသည္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္၊ ေမလ ၂ ရက္ ေန႔တြင္တိုက္ခတ္ခဲ့သည့္ နာဂစ္ ဆိုက္ကလုန္းမုန္တိုင္းသည္ ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ အဆိုးရြားဆံုး သဘာ၀ ေဘးအႏၱရာယ္ပင္ျဖစ္သည္။ သမမွ်တသည့္ ရာသီဥတုအေျခအေနေကာင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚေစေရးအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္သည္ သစ္ေတာမ်ားထိန္းသိမ္းျခင္းႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းေဒသမ်ားတြင္ အပူပိုင္းေဒသ စိုေျပေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို အဓိကဦးစားေပးေဆာင္ရြက္လွ်က္ရွိသည္။ လူဦးေရ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္မွီတင္းေနထိုင္ၾက ပါသည္။ အဓိကတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုႀကီးမ်ားမွာ ကခ်င္ ၊ ကယား ၊ ကရင္ ၊ ခ်င္း ၊ ဗမာ ၊ မြန္ ၊ ရခို္င္ ၊ ရွမ္း တို႔ျဖစ္ပါသည္။ ၂၀၀၈ - ၂၀၀၉ ခုႏွစ္စာရင္းမ်ားအရ ႏိုင္ငံ၏ စုစုေပါင္းလူဦးေရမွာ (၅၈.၃၈) သန္းရွိၿပီး လူဦးေရတိုးႏႈန္းမွာ ၁.၅၂ ရာခိုင္ႏႈန္းျဖစ္ပါသည္။ သဘာ၀သယံဇာတအရင္းအျမစ္မ်ား ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေရနံႏွင့္သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔၊ သစ္ ၊ ဇင့္ ၊ ေၾကးနီ ၊ ခဲ ၊ ေက်ာက္မီးေသြး ၊ ထံုးေက်ာက္ ၊ အဖိုးတန္ေက်ာက္မ်က္ ၊ ေရအားလွ်ပ္စစ္စသည့္ သဘာ၀သယံဇာတ အရင္းအျမစ္မ်ား ေပါမ်ား ႀကြယ္၀ပါသည္။ စိုက္ပ်ိဳးေရးထြက္ကုန္မ်ား ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဆန္စပါး ၊ ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳး ၊ ဆီထြက္သီးႏွံ ၊ သစ္သီး၀လံႏွင့္ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္ ၊ ႀကံ ၊ သစ္မာ ၊ ေရထြက္ကုန္ စသည္တို႔ထြက္ရွိပါသည္။ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လယ္ယာထြက္ကုန္ပစၥည္းမ်ား ျပဳျပင္ထုတ္လုပ္ျခင္း၊ အထည္ အလိပ္ႏွင့္ အ၀တ္အထည္လုပ္ငန္း ၊ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္း ၊ ေက်ာက္စိမ္းႏွင့္ ေက်ာက္မ်က္လုပ္ငန္း ၊ သစ္ႏွင့္သစ္အေခ်ာထည္လုပ္ငန္း ၊ ေၾကးနီ၊ သံ ၊ တန္စတင္ထုတ္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း၊ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းသံုး ပစၥည္းမ်ား ထုတ္လုပ္သည့္ လုပ္ငန္း ၊ ေဆးဝါးလုပ္ငန္း ၊ ဓါတ္ေျမ ၾသဇာႏွင့္ ဘိလပ္ေျမလုပ္ငန္း စသည္တို႔ လုပ္ကုိင္ၾကပါသည္။ အဓိကပို႔ကုန္ပစၥည္းမ်ား ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံမွ စိုက္ပ်ိဳးေရးထြက္ကုန္ပစၥည္းမ်ား၊ သစ္ေတာထြက္ပစၥည္းမ်ား ၊ သဘာဝ ဓါတ္ေငြ႔၊ သတၱဳတြင္းထြက္ပစၥည္းမ်ား ၊ ေရထြက္ပစၥည္းမ်ား ၊ အဝတ္အထည္၊ ေက်ာက္စိမ္းႏွင့္ ေက်ာက္မ်က္ စသည္တို႔ကုိ အဓိကတင္ပို႔ပါသည္။ အဓိကသြင္းကုန္ပစၥည္းမ်ား ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေရနံစိမ္း ၊ ေလာင္စာဆီ ၊ စက္ပစၥည္းႏွင့္ အပိုပစၥည္းမ်ား ၊ ပို႕ေဆာင္ေရးပစၥည္းမ်ား၊ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းသံုးပစၥည္းမ်ား၊ ဓါတ္ေျမၾသဇာ ၊ ဘိလပ္ေျမ၊ စားသံုးဆီ၊ စားေသာက္ကုန္မ်ား ၊ ခ်ည္မွ်င္ႏွင့္ ပလပ္စတစ္ေစ့မ်ား စသည္တို႔ကို ျပည္ပမွ အဓိကတင္သြင္းပါသည္။ ေငြေၾကး က်ပ္ ၊ ျပား (တစ္က်ပ္ = ျပားတစ္ရာ ) ဘ႑ာႏွစ္ ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႔မွ မတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔အထိ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းမ်ားတြင္ ပါဝင္ျခင္း ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းမ်ားတြင္ အဖြဲ႔၀င္ အျဖစ္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါသည္ - APT, ARF, ADB, ASEAN, BIMSTEC, CP, EAS, FAO, G-77, IAEA, IBRD, ICAO, ICRM, IDA, IFAD, IFC, IFRCS, IHO, ILO, IMF, IMF, IMO, Interpol, IOC, ISO (correspondent), ITU, NAM, OPCW (signatory), SAARC (observer), UN, UNCTAD, UNESCO, UNIDO, UPU, WCO, WHO, WIPO, WMO, WTO. တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ျပည္နယ္မ်ား ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တိုင္းေဒသႀကီး (၇)တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္ (၇) ျပည္နယ္ရွိပါ သည္။ တိုင္းေဒသႀကီးမ်ားမွာ ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီး ၊ ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီး ၊ မေကြးတုိင္းေဒသႀကီး ၊ မႏၱေလးတုိင္း ေဒသႀကီး ၊ စစ္ကိုင္းတုိင္းေဒသႀကီး ၊ တနသၤာရီ တုိင္းေဒသႀကီး ၊ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီးတို႔ ျဖစ္ပါသည္။ ျပည္နယ္မ်ားမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္ ၊ ကယားျပည္နယ္ ၊ ကရင္ျပည္နယ္ ၊ ခ်င္းျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္ ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ ၊ ရွမ္းျပည္နယ္တို႔ ျဖစ္ၾကပါသည္။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ား ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေပါင္း တစ္ရာေက်ာ္မွီတင္းေနထိုင္ ၾကပါသည္။ ကိုးကြယ္သည့္ဘာသာမ်ား ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေရွးယခင္ကတည္းက ဘာသာအမ်ိဳးမ်ိဳးကို လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခဲ့ၾကပါသည္။ ရာခိုင္ႏႈန္းအားျဖင့္ ဗုဒ္ဓဘာသာ ကိုးကြယ္သူ ၈၉ . ၃ ရာခိုင္ႏႈန္း ၊ ခရစ္ယာန္ ၅.၆ ရာခိုင္ ႏႈန္း ၊ အစၥလာမ္ ၃.၈ ရာခိုင္ႏႈန္း ၊ ဟိႏၵဴ ၀.၅ ရာခို္င္ႏႈန္း ၊ နတ္ကိုးကြယ္မႈ ၀.၂ ရာခိုင္ ႏႈန္းႏွင့္အျခား ၀.၆ ရာခိုင္ႏႈန္း အသီးသီးျဖစ္ၾကပါသည္။ ဘာသာစကား ရံုးသံုးဘာသာမွာ ဗမာစကားျဖစ္ပါသည္။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားတြင္ ကိုယ္ပိုင္ဘာသာစကား အသီးသီးရွိၾကပါသည္။